Po rocznym pobycie w Ekstraklasie w sezonie 2018/2019, Zagłębie rozpocznie piąte z rzędu rozgrywki na drugim poziomie. Tak długi okres gry na zapleczu ekstraklasy przytrafił się naszemu klubowi dopiero po raz drugi w historii. Wcześniej, w latach 1950-1954 sosnowiczanie jeszcze jako Stal, grali przez pięć kolejnych lat w ówczesnej II lidze. Piąty sezon zwieńczony został awansem, a pierwszy rok w najwyższej klasie rozgrywkowej przyniósł wicemistrzostwo Polski.

Poprzednie cztery sezony nie były zbyt dobre w wykonaniu Zagłębia. Sosnowiczanie zajmowali w nich miejsca - odpowiednio - 11, 17, 15 i 11. W każdym z tych sezonów niemal do samego końca nasz zespół walczył o utrzymanie (najwcześniej udało się je zapewnić na dwie kolejki przed zakończeniem rozgrywek), dwukrotnie Zagłębie zajęło miejsce tuż "nad kreską", a w 2021 roku przed degradacją do II ligi nasz klub uratowało powiększenie Ekstraklasy, za sprawą którego tylko jedna drużyna spadała z I ligi.

Przed rozpoczęciem sezonu 2023/2024 w Zagłębiu unikają jasnej deklaracji, o jaki cel zespół będzie walczył w rozgrywkach. Są tylko ostrożne i dyplomatyczne zapowiedzi, że najważniejszy jest każdy najbliższy mecz i czas pokaże, o co Zagłębie powalczy w rozgrywkach. Mając na uwadze doświadczenia ostatnich sezonów, najważniejsze jest, aby tym razem uniknąć nerwowej walki o utrzymanie, a dopiero wtedy można zacząć myśleć o tym, czy uda się osiągnąć coś więcej.

Można znaleźć pewne podstawy do optymizmu przed rozpoczynającym się sezonem. Po objęciu posady trenera przez Marcina Malinowskiego gra zespołu uległa poprawie i wraz z tym pojawiły się lepsze wyniki. Biorąc pod uwagę kolejki, w których drużynę prowadził "Malina", żadnemu z pierwszoligowców nie udało się zdobyć większej liczby punktów. W ośmiu meczach Zagłębie przegrało tylko raz (0:2 w Niecieczy), wywalczyło 15 punktów i straciło najmniej bramek spośród wszystkich ligowców.

Uwzględniając letnie sparingi, sosnowiczanie są niepokonani od dziewięciu meczów (5 sparingów + 4 mecze w lidze) i nie stracili bramki w trzech ostatnich grach kontrolnych (z Polonią Bytom, Radomiakiem Radom i Wisłą Kraków). Nasz zespół przegrał tylko jeden z trzynastu meczów, stracił w nich tylko 6 bramek, a dziewięć razy zagrał na zero z tyłu.

Trener Marcin Malinowski nie ma licencji UEFA Pro, która pozwala na prowadzenie zespołu w I lidze. W końcówce ubiegłego sezonu, gdy przejął zespół jako asystent zwolnionego Dariusza Dudka, otrzymał warunkową zgodę od PZPN i mógł "w papierach" figurować jako pierwszy trener. Aby spełnić wszystkie wymogi formalne, dysponujący wymaganą licencją trener Krzysztof Górecko dołączył do sztabu szkoleniowego pierwszej drużyny Zagłębia i formalnie jest pierwszym trenerem, ale nie ma wątpliwości, że to Malinowski jest osobą decyzyjną i kieruje zespołem. Podczas meczu z Motorem Marcina Malinowskiego zabraknie jednak na ławce Zagłębia i przy bocznej linii. Szkoleniowiec będzie zapewne obserwował grę z sektora VIP na Arenie Lublin. Jest to konsekwencją czerwonej kartki, którą trener został ukarany w kończącym poprzedni sezon meczu z Sandecją Nowy Sącz.

W letnim oknie transferowym do Zagłębia dołączyło siedmiu nowych piłkarzy, a także powracający z wypożyczenia do Skry Częstochowa Mateusz Machała i awansowany z rezerw 19-letni Kamil Bębenek. Kontrakty z dwoma zawodnikami - Joelem Valencią i Juanem Camarą podpisano dopiero w ostatnich dniach, gracze ci nie mieli okazji zagrać w żadnym z letnim sparingów i trudno wyrokować o tym, czy pojawią się w pierwszej jedenastce na mecz z Motorem. Wydaje się, że z pozostałej piątki nowych twarzy największą szansę na debiut ma lewy obrońca z Chorwacji Antonio Pavić, który w ostatnich grach kontrolnych wychodził w pierwszym składzie. O miejsce na prawej obronie Patryk Caliński rywalizuje z Dawidem Ryndakiem, a w ataku sztab szkoleniowy będzie wybierał pomiędzy Kamilem Bilińskiem i Markiem Fabrym.

Do rozstrzygnięcia pozostaje także obsada "etatu" młodzieżowca. W sparingu w Wisłą Kraków po 45 minut na boku pomocy rozegrali Kamil Bębenek i Adrian Troć i to zapewne jeden z nich wybiegnie od pierwszej minuty na Arenie Lublin, bo raczej nie ma co spodziewać się manewru w postaci wystawienia na bramce Kacpra Siuty. Tylko ci trzej młodzieżowcy pokazali się na murawie w meczu z Wisłą. Pozostali gracze urodzeni w 2003 i później występowali w sobotę w sparingu rezerw.

Motor Lublin powrócił do I ligi po 13 latach, z których pięć spędził nawet w III lidze. Droga do awansu była dosyć wyboista. W pewnym momencie II-ligowych rozgrywek Motor zajmował ostatnie miejsce w tabeli, a udział w barażach zapewnił sobie dopiero w końcówce ostatniej kolejki. W półfinałowym meczu w Kołobrzegu gol strzelony w doliczonym czasie drugiej połowy doprowadził do dogrywki, w której Motor okazał się lepszy od Kotwicy, a w decydującym starciu w Olsztynie zawodnicy z Lublina wykazali się większą odpornością na stres i lepiej egzekwowali rzuty karne.

Podobnie jak Zagłębie, także Motor latem nie przegrał żadnego sparingu. Na początek lublinianie zremisowali z Jagiellonią Białystok 1:1, następnie zaliczyli dwa remisy (0:0 i 1:1) w podwójnym sparingu z Koroną Kielce, a na koniec okresu przygotowawczego Motor pokonał Avię Świdnik 2:0 i ukraińską Zorię Ługańsk 3:1. Doliczając do tego mecze o stawkę w końcówce sezonu 2022/2023 zespół z Lublina jest niepokonany od trzynastu spotkań. Ostatniej porażki Motor doznał 22 kwietnia w Puławach, a na własnym stadionie przegrał 1 marca w meczu 1/4 finału Pucharu Polski z Rakowem Częstochowa 0:3.

Zagłębie i Motor po raz ostatni w walce o ligowe punkty spotkały się 20 czerwca 1992. Lublinianie wygrali wówczas na Stadionie Ludowym 5:2 i był to ostatni mecz sosnowiczan w Ekstraklasie przed trwającą 15 lat tułaczką po niższych ligach. Łącznie oba zespoły rozegrały 20 meczów ligowych (16 na pierwszym poziomie rozgrywkowym i 4 na jego zapleczu) i jeden mecz w Pucharze Polski. Zagłębie wygrało zaledwie trzy razy. Sześć meczów zakończyło się remisem, a Motor był górą w dwunastu konfrontacjach. W meczach rozgrywanych w dawnej II lidze (sezony 1987/1988 i 1988/1989) Zagłębie odniosło jedną wygraną, a Motor wygrał trzykrotnie.